سوالات مربوط به کرونا
چه افرادی نیاز به تست کرونا دارند؟
پاسخ : افراد بالای ۶۰ سال با بیماری‌های زمینه و علامت‌دار- خانم‌های باردار دارای علامت
علائم هشداردهنده در کرونا چیست؟
پاسخ : تنگی نفس شدید ، سرگیجه، ضعف عمومی شدید ، عدم تعادل درراه رفتن، تشنج و خلط تیره
در صورت مشاهده علائم هشداردهنده کرونا به کجا مراجعه کنیم؟
پاسخ : به اورژانس بیمارستان‌ها مراجعه نمایید
در صورت مثبت بودن تست کرونا و داشتن علائم خفیف چه‌کار باید بکنیم؟
پاسخ: ۱- در یک اتاق جداگانه و با تهویه مناسب استراحت کنید ۲- از وسایل و ظروف غذایی مشترک استفاده نکنید۳- ماسک بزنید و فاصله خود را با اطرافیان تا حد ۲ متر رعایت کنید ۴- مرتباً دست‌های خود را بشویید ۵- حتی‌الامکان از توالت مشترک استفاده نکنید
علائم بیماری کووید ۱۹ چیست؟
پاسخ: بیماری از علائم خفیف مانند سرفه، گلودرد، با یا بدون تب تا علائم شدید تنفسی مانند تنگی نفس ، افت فشارخون و ضعف عمومی متغیر است
بهترین توصیه برای افرادی که بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشارخون و .... دارند برای پیشگیری از کووید ۱۹ چیست؟
پاسخ: ۱- زدن ماسک۲- رعایت فاصله ۲ متر ۳- شستشوی مناسب و مرتب دست‌ها ۴- عدم خروج از خانه در موارد غیرضروری ۵- استفاده از مکمل‌های تغذیه‌ای مناسب
در شرایط کرونا در مورد واکسن‌های روتین کودکان چه‌کار کنیم؟
پاسخ : واکسن‌های ضروری و روتین کودکان باید بهنگام و به‌صورت کامل تزریق گردد و با رعایت موارد بهداشتی در مرکز واکسیناسیون باید انجام گردد
بهترین زمان کووید در بیماران با علائم خفیف تا متوسط و بدون بیماری‌های زمینه‌ای چیست؟
پاسخ: ۱- استراحت ۲- رعایت موارد بهداشتی ۳- خوردن مایعات فراوان ۴- تغذیه مناسب ۵- ویزیت پزشک خانواده
در حال حاضر امیدی به واکسن کرونا وجود دارد ؟
پاسخ: بله – در حال حاضر چندین واکسن توانستند موفقیت‌های خوبی درزمینهٔ کنترل و پیشگیری بیماری کووید به دست آورند که تا ۶ ماه آینده امکان پوشش گسترده آن وجود خواهد داشت
مراکز تست کرونا در شیراز کجاست؟
پاسخ: ۱- مرکز فاطمه الزهرا همت جنوبی ۲- مرکز توحید دروازه کازرون ۳- مرکز ابوالفضل بلوار نصر ۴- مرکز بوستان شهرک گلستان
کجا و چطور گندزدایی کنیم ؟
کلیه سطوحی که با دست یا وسایل خارج از منزل ارتباط دارند. سطوحی که با ترشحات و دست بیمار و سرفه‌های بیمار تماس دارد.
کلیه دستگیره‌های در ، نرده و پله‌ها ، کلید ، پریز ، دوشاخه ، دسته صندلی ، دستگیره کمد و کشو، شیر آب شلنگ آب و هرجایی که با دست تماس دارد.
سطوح میز کار ، میز نهارخوری ، موس ، کامپیوتر ، کی‌برد ، مانیتور، دکمه کیس ، کامپیوتر و ...
کنترل تلویزیون ، ریموت های درب و ..
کلید ، سوئیچ ماشین ، کارت عابر بانک ، کارت شناسایی ، کیف پول ، خودکار، مداد، تراش ، پاک‌کن ، دفتر ، کتاب ، کاغذ و ...
سرویس بهداشتی و روشویی‌ها (رجوع شود به سؤال ۱۱ )
برای نظافت و گندزدائی :
الف : مرحله پاک‌سازی یا نظافت :یک دستمال تمیز را برداشته و با استفاده از کفاب تولیدی در یک سطل محتوی آب و یک شوینده مثل پودرهای شوینده محیط سطوح را با این دستمال تمیز کنید
ب :مرحله گندزدائی :پس از خشک شدن محیط با استفاده از وایتکس۰۵./۰ (پنج‌صدم درصد )محیط را به روش زیر گندزدایی کنید :
در یک بطری یک لیتری ، یک لیتر آب ریخته ، یک قاشق غذاخوری آب از روی آن برداشته و به‌جای آن همین مقدار وایتکس معمولی بریزید این محلول فقط برای یک روز قابل‌استفاده است و باید به میزان موردنیاز تهیه شود تا روزانه مصرف شود.دستمال دیگری بردارید و در این محلول غوطه‌ور کنید .کلیه سطوحی که نام‌برده شد را با این دستمال گندزدائی کنید دستمال را ازیک‌طرف به‌طرف دیگر بکشید ( به‌صورت مالشی با چند بار رفت‌وبرگشت نباشد)و سپس اجازه دهید تا خشک شود
میتوانید محلول گندزدا را در اسپری آب‌پاش ریخته و روی برخی سطوح اسپری کنید و اجازه دهید تا خشک شود
مراقب احتیاطات مخصوص گندزدائی با مواد شیمیائی(ازجمله ایمنی سیستم تنفسی)، برق‌گرفتگی، لیز خوردن و زمین خوردن و ... باشید
آیا مواد غذایی که از بیرون خریداری می‌کنیم آلوده است؟
مواد غذایی فله‌ای بدون پوشش به دلیل تماس با دست و احتمال تماس با قطرات آلوده : بلی
مواد غذایی فله‌ای دارای پوشش که توسط دست برداشته می‌شود (بدون انبرک یا دستکش یک‌بارمصرفی که مداوم تعویض می‌شود): بلی
مواد غذایی بسته‌بندی : پوشش مواد غذایی می‌تواند آلوده باشد که با استفاده از روش نظافت و گندزدایی قابل‌استفاده است(مواد غذایی بسته‌بندی پس از نظافت با آب و مواد شوینده ،را می‌توان با وایتکس رقیق‌شده به روش بالا گندزدایی کرد.)
تخم‌مرغ نیز باید به‌صورت بسته‌بندی تهیه شود و بسته مربوطه نظافت و گندزدائی شود و سپس تخم‌مرغ‌ها از پوشش خارج‌شده و در ظرف دربسته در یخچال نگه‌داری شود.
مواد گوشتی، مرغ و ماهی اگر بسته‌بندی است مثل روش قبل بسته نظافت و گندزدائی شود و سپس در یخچال یا فریزر نگه‌داری شود ولی اگر فله‌ای بود با پوشش مناسب در یخچال یا فریزر نگه‌داری شود ولی نکته مهم این است که می‌بایست قبل از مصرف الزاماً و کاملاً پخته شود.
ضمناً سینک شست و شوی این مواد می‌بایست حتماً پس از پایان کار شسته و نظافت و گندزدائی شود.(اگر از خود محصول شکایت داشتند ، مسئول فرآورده‌های خام دامی مانند گوشت و مرغ و تخم‌مرغ و ماهی دامپزشکی است و شکایت از این محصولات باید به دامپزشکی اعلام شود نه به علوم پزشکی )
آیا نان آلوده است ؟
اگر نانوا با همان دستی که نان می‌دهد با همان دست پول بگیرد یا کارت بکشد : بلی
اگر نانوا با دستکش یک‌بارمصرف و ماسک و روپوش (پوشش مناسب ) نان به مشتری می‌دهد و در صورت نیاز به گرفتن پول یا کشیدن کارت ، کارت توسط مشتری کشیده شود و فقط رسید آن به متصدی نشان داده شود یا پول در یک سبد جدا گذاشته شود( بدون تبادل کارت و کاغذ و...)و کلیه شرایط بهداشتی رعایت شده باشد مشکل ندارد ولیکن دست خود مشتری هم نباید آلوده باشد ضمناً در این شرایط دستور به این است که پول کاغذی ردوبدل نشود نکته :نان قبل از مصرف حتماً مجدد داغ شود
آیا آش ، حلیم ، غذای بیرون بر و ... آلوده است ؟
ازآنجاکه کلیه این مواد غذایی فله‌ای است در شرایط فعلی توصیه نمی‌شود ولی اگر نیاز به استفاده شد توصیه می‌شود این مواد مجدداً داغ گردد ( به‌گونه‌ای که بخار از آن برون بیاید)
آیا آرایشگاه می‌تواند ویروس را انتقال دهد؟ بلی
کلیه فعالیت‌هایی که به‌صورت مستقیم بر روی صورت و چشم و پوست و ... کار می‌کند در صورت عدم رعایت اصول بهداشتی می‌تواند بسیار خطرناک باشد و توصیه نمی‌شود
آیا باشگاه ورزشی و استخر می‌تواند ویروس را انتقال دهد ؟ بلی
انجام فعالیت‌های ورزشی در فضای بسته می‌تواند مشکل‌ساز باشد ولی در فضای باز با رعایت فاصله حداقل یک متر و اصول بهداشتی افراد می‌توانند با مشورت پزشک خود اقدام نمایند (تذکر:هرگونه تجمع مورد تائید نیست )
آیا سیگار و قلیان خطرناک است ؟
سیگار و قلیان به دلیل تحریک ریه‌ها ، استفاده از وسایل مشترک ،آلودگی اولیه خود ابزار ، وسایل و توتون و ... و احتمال آلودگی فرد تهیه‌کننده بسیار آلوده و خطرناک است .
آیا عروسی و عزا برگزار کنیم ؟
هرگونه تجمعی عامل انتشار سریع ویروس بوده و توصیه نمی‌شود
آیا پخت نذری مجاز است ؟
به دلیل تجمع افراد و عدم کنترل اصول بهداشت فردی تهیه‌کنندگان توصیه نمی‌شود .
آیا ادرار و مدفوع می‌تواند آلودگی ویروس را انتقال دهد؟
هرچند مهم‌ترین علت انتقال ذرات معلق پاشیده شده روی سطوح توسط سرفه یا عطسه افراد است ولی احتمال وجود و ماندگاری ویروس در مدفوع نیز وجود دارد لذا شست و شوی سرویس بهداشتی و شست و شوی اصولی دست به‌صورت مستمر لازم است .
توالت را چگونه تمیز کنیم ؟
الف – مرحله پاک‌سازی یا نظافت :با آب و یک شوینده مثل پودرهای شوینده ، محیط را بشویید و آب بکشید شامل کف ، سره توالت ، دیوارها تا ارتفاع حداقل یک متر و هشت‌دهم، شیر و شلنگ آب،آفتابه و سایر نقاط
ب –مرحله گندزدائی :پس از خشک شدن محیط ،با استفاده از وایتکس ۰.۱./۰- ۰.۵ %(یک‌دهم تا نیم درصد )محیط را گندزدایی کنید.
در یک بطری یک لیتری ، یک لیتر آب ریخته ، دو قاشق غذاخوری سر پرآب از روی آن برداشته و به‌جای آن همین مقدار وایتکس معمولی بریزید این محلول فقط برای یک روز قابل‌استفاده است و باید به میزان موردنیاز تهیه شود تا روزانه مصرف شود.( در شرایطی که بیمار در منزل باشد به دستورات بازرس بهداشت محیط عمل شود)
ج- کلیه کلید لامپ‌ها و شیر آب و دستگیره و غیره را نیز پاک و سپس گندزدائی کنید
د-درصورت گندزدائی کف ، با استفاده از تی جداگانه ،کف سطوح قابل گندزدائی را پس از شستن و نظافت کردن به‌صورت زیگزاکی گندزدائی کنید (تی را در محلول گندزدا غوطه‌ور کنید و سپس استفاده کنید )
مراقب احتیاطات مخصوص گندزدائی با مواد شیمیائی ، برق‌گرفتگی، لیز خوردن و زمین خوردن و ... باشید
ظرف‌شویی ، آبدارخانه ،آشپزخانه و... را چگونه ضدعفونی کنیم ؟
مطابق روش قبل
ظروف را چگونه نظافت و گندزدایی کنیم ؟
ابتدا ظروف را بشویید سپس در یک تشت آب به‌اندازه حداقل ۵ بطری آب بریزید. ۵ قاشق غذاخوری سر پر آب را بردارید و به‌جای آن وایتکس خانگی معمولی بریزید ظروف را پس از شستن و خشک‌کردن به مدت ۱۰ دقیقه در این محلول غوطه‌ور کنید سپس از آب محلول درآورده آبکشی و خشک‌کنید ( ظروفی که با وایتکس واکنش می‌دهد باید با الکل ۷۰درصد گندزدائی شود)
پارچه ، پرده ، لباس و ... را چگونه نظافت و گندزدایی کنیم ؟
ابتدا می‌بایست آلودگی را از روی آنها زدود سپس البسه و لوازم پارچه‌ای را با پودر شوینده و آب داغ ( ۶۰ تا ۹۰ درجه )شست‌وشو نمود و سپس گندزدایی کرد البسه و پارچه‌های رنگی را نمی‌توان با وایتکس گندزدایی کرد و به‌جای آن از الکل ۷۰ در صد استفاده شود .سایر البسه را با وایتکس ۰.۰۵ درصد تا ۱/۰ درصد گندزدایی نمود . در یک تشت آب به‌اندازه حداقل ۵ بطری آب بریزید. ۵ قاشق غذاخوری سر پر آب را بردارید و به‌جای آن وایتکس خانگی معمولی بریزید .البسه شسته شده را پس از شستن به مدت حداقل ۱۰ دقیقه در آن غوطه‌ور کنید و سپس آبکشی کنید.
در صورت شکایت به کجا زنگ بزنیم ؟۱۹۰
اگر در منزل بیمار داشته باشیم چه‌کار کنیم ؟
به مراکز بهداشت اطلاع دهید و از دستور عمل آنها استفاده کنید
اگر در منزل بیمار فوت کرد چه‌کار کنم؟(یا در خیابان با فرد فوت کرده روبرو شوم)؟
به پزشک قانونی اطلاع دهید
اگر در اداره همکارم بیمار شد چه می‌کنم ؟
به رابط سلامت اداره اطلاع دهید تا از طریق دستور عمل مرکز بهداشت اقدام گردد
آیا خرید میوه و سبزی و صیفی‌جات می‌تواند عامل بیماری را انتقال دهد ؟
لازم است تردد به مراکز پرتجمع کاهش یابد ولی در صورت خرید میوه و سبزی می‌بایست:
الف – به آلوده بودن دست‌ها توجه شود. ترجیحاً میوه و سبزی بسته‌بندی‌شده استفاده شود در غیر این صورت پس از برداشتن میوه و سبزی دست‌ها به روش مناسب شسته شود
ب- چون میوه و سبزی و صیفی‌جات آلوده است می‌بایست به روش مناسب شسته و گندزدائی شود( مطابق دستور عمل شست‌وشوی سبزیجات)
آیا مترو ، اتوبوس، تاکسی ، ماشین شخصی ،موتور ،دوچرخه و هرگونه وسیله حمل‌ونقل می‌تواند عامل بیماری را انتقال دهد ؟
بلی کلیه این وسایل دارای سطوح تماس هستند که لازم است در صورت تماس دست و بدن با آنها، نظافت رعایت شود در این شرایط اولویت راه‌های رفت‌وآمد عبارت‌اند از :
عدم تردد بی‌مورد و غیرضروری(در خانه بمانید )
پیاده با رعایت احتیاط‌های بهداشتی لازم
دوچرخه ( بانظافت سطوح تماس مثل دسته )
موتورسیکلت ( بانظافت سطوح تماس و رعایت بهداشت تنفسی )
ماشین شخصی( بانظافت سطوح تماس و تهویه مناسب ماشین )
تاکسی مشروط به رعایت اصول بهداشتی و تهویه مناسب
اتوبوس، مترو و... مشروط به خلوت بودن یا رعایت فاصله مناسب با سایرین و رعایت اصول بهداشت فردی
از پیک موتوری وسیله‌ای تحویل بگیرم ؟
برای افراد در معرض خطر، این روش تهیه مایحتاج مناسب‌تر از مراجعه حضوری خودشان می‌باشد مشروط به رعایت کلیه اصول ایمنی و رعایت فاصله تا صورت پیک (هرچند مواد تبادل شده به‌صورت پیش‌فرض آلوده هستند همچنین بهتر است افراد پیک نیز جهت حفظ سلامتی خود تا اطلاع ثانوی در منزل بمانند )
موبایل می‌تواند بیماری را انتقال دهد ؟
بلی. راهکار: عدم استفاده یا استفاده حتی‌الامکان از موبایل ، استفاده از هندزفری ، پاک‌سازی و گندزدائی سطوح (نظافت با دستمال آغشته به کمی مایع صابون معمولی درصورتی‌که درست انجام شود و به اتصالات لطمه نزند کفایت می‌کند ولیکن گندزدائی باید با مواد مخصوص سطوح الکترونیکی انجام شود و به خود سطوح پاشیده نشود)
دستم را می‌توانم با وایتکس رقیق ضدعفونی کنم ؟
در حالت عادی این روش توصیه نمی‌شود ولی در شرایط خاص مشروط به اینکه فرد به وایتکس حساسیت نداشته باشد،زخم باز روی دست نباشد یا هیچ راهی برای شست و شوی دست نباشد و یا هیچ ماده دیگری در دسترس نباشد و احتمال آلودگی زیاد باشد وایتکس رقیق‌شده پنج‌صدم درصد بلامانع است پس از گندزدائی و خشک‌کردن با دستمال تمیز از مرطوب‌کننده استفاده شود
آیا گندزدائی ( سم‌پاشی ) شهر برای من خطرناک هست؟
در شهرها با استفاده از ماشین‌های مخصوص شهر پس از نظافت گندزدائی می‌شود و این گندزدائی برای عموم خطرناک نیست ولی به دلیل استفاده از مواد شیمیائی و احتمال واکنش‌های حساسیتی در برخی افراد ،بهتر است تردد انجام نشود .
آیا کارواش می‌تواند ماشین را گندزدائی کند؟
نظافت و گندزدائی به‌طورکلی در کاهش بار بیماری بسیار مؤثر است ولیکن الزاماً نیاز به استفاده از کارواش نیست و نظافت خودرو با روش‌های معمول یادشده و گندزدائی تمام سطوح ازجمله دستگیره و فرمان و .... کافی می‌باشد .
آیا فریز کردن غذا می‌تواند این ویروس را از بین ببرد؟
این مورد در دست تحقیق است و هنوز شواهدی دال به راین موضوع وجود ندارد ولی داغ کردن غذا (حدود ۹۰درجه )در کاهش یا حذف ویروس مؤثر است.
آیا نور خورشید و اشعه ماورا بنفش می‌تواند این ویروس را از بین ببرد ؟
به دلیل محدودیت‌ها و خواص اشعه ،کاربرد آن به تنهائی برای گندزدائی تائید نشده است
آیا ماهی گلی و حیوانات دیگر باعث گسترش کووید ۱۹می‌گردد؟
در خصوص ماهی گلی، حیوانات خانگی و سایر حیوانات، دامپزشکی صاحب‌نظر است ولی وجود غرفه‌های فروش حیوانات مانند غرفه ماهی گلی به دلیل ایجاد تجمع مورد تائید نیست . شواهدی دال بر انتقال این ویروس از حیوانات خانگی محافظت‌شده نیست ولیکن در خصوص حیوانات با دامپزشکی مشورت نمایید
آیا می‌توان ماسک را شست و گندزدائی کرد؟
ماسک‌های یک‌بارمصرف قابلیت نظافت و گندزدائی ندارد ولی ماسک‌های پارچه‌ای قابل نظافت و گندزدائی است (درزمینهٔ نوع و کارآئی ماسک کارشناسان بهداشت حرفه‌ای صاحب‌نظر هستند )
آیا پاشیدن الکل یا محصولات کلردار روی افراد می‌تواند باعث از بین رفتن کووید ۱۹ شود؟
پاشیدن مواد شیمیائی روی افراد به‌هیچ‌وجه توصیه نشده و مخاطراتی بر روی سلامتی انسان خصوصاً نقاط مخاطی ایجاد می‌کند از این مواد برای گندزدائی سطوح استفاده می‌شود افراد ضمن رعایت بهداشت فردی می‌بایست در صورت نیاز لباس خود را به روش مناسب شسته و گندزدائی کنند.
آیا ویروس کرونا از نیش پشه منتقل می‌شود؟
تاکنون شواهدی دال بر انتقال این ویروس از نیش پشه در دست نیست هرچند لازم است احتیاطات لازم انجام شود
از توالت عمومی چه گونه استفاده کنم ؟
ازآنجاکه این اماکن به‌صورت کلی آلوده هستند در صورت نیاز می‌بایست کلیه اقدامات احتیاطی به عمل آید (عدم تماس با سطوح ، شست‌وشوی دست و...)
چرا مغازه‌ها و... را تعطیل نمی‌کنید ؟
تصمیم برای تعطیل کردن اماکن با شورای تأمین استانداری یا فرمانداری‌هاست وظیفه بهداشت محیط کنترل شرایط محیط است و جهت شکایت ازاین‌گونه اماکن با ۱۹۰تماس بگیرید (۱۹۰به شاکی کد پیگیری می‌دهد و شکایت وی قابل‌ردیابی است)
مسافران به شیراز می‌آیند (خانه مسافر زیاد شده )چرا اقدام نمی‌کنید ؟
این موضوع می‌بایست توسط فرمانداری‌ها پیگیری شود یا با نیروی انتظامی اماکن (۱۱۰)یا واحد شکایات استانداری (۱۱۱) تماس بگیرید .
آیا جرمی سایدها که برای دام به کار می‌رود( یا هر ماده ضدعفونی‌کننده دیگری به‌جز وایتکس و الکل طبی ) می‌تواند بر روی ویروس مؤثر باشد؟
تهیه گندزدا کار بسیار تخصصی است هر گندزدا بر روی عامل خاصی مؤثر است و تمام انواع گندزداها الزاماً باعث ناکارآمدی ویروس نمی‌شوند لذا درصورتی‌که دستگاه خاص یا وسیله الکتریکی خاصی دارید حتماً به دستور عمل نحوه نظافت و گندزدائی آن رجوع کنید وگرنه حتی‌الامکان در این شرایط از وسیله مذکور استفاده نکنید. به‌طورکلی فعلاً ترکیبات رقیق‌شده کلر مطابق آنچه گفته شد و الکل طبی ۷۰ درصد به روش‌های گفته‌شده مورد تائید است.
آیا الکل صنعتی برای ضدعفونی مناسب است ؟
خیر فقط الکل طبی ۷۰درصد. ازآنجاکه تشخیص الکل طبی مجاز از نوع تقلبی آن کار سختی است ، الکل طبی را فقط از داروخانه‌ها یا مراکز مجاز پزشکی /داروئی تهیه کنید .